Risicoanalyse ergonomie al in de ontwerpfase verplicht

Voortaan moeten werkgevers ergonomie integreren bij het ontwerpen en aanpassen van werkposten. Een preventiebeleid voor musculoskeletale aandoeningen moet ook rekening houden met verschillende risicofactoren en regelmatig geëvalueerd worden. Preventieadviseurs-ergonomen en arbeidsartsen krijgen een belangrijke rol. En werknemers en het Comité moeten geïnformeerd en opgeleid worden over onder meer de risico’s en preventie. De regelgeving vormt een onderdeel van de codex over het welzijn op het werk.

Meer inzetten op preventie in de strijd tegen ziekteverzuim

Musculoskeletale aandoeningen of MSA zijn gezondheidsproblemen die betrekking hebben op musculoskeletale structuren zoals spieren, pezen, ligamenten, zenuwen en gewrichten, en die zich uiten in aandoeningen van de rug, nek en bovenste of onderste ledematen. MSA wordt door musculoskeletale risico's op het werk veroorzaakt of verergerd.

Voordien was de preventie van MSA op het werk slechts zeer gedeeltelijk geregeld in de codex. Het grote aantal werknemers dat (langdurig) afwezig is van het werk als gevolg van MSA maakt echter duidelijk dat er dringend meer moet worden ingezet op preventie en op het verbeteren van de ergonomie op het werk in het algemeen, stelt de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg.

4 vernieuwingen binnen het KB

Het KB voegt een aantal algemene principes met betrekking tot ergonomie op het werk en de preventie van MSA toe aan boek VIII van de codex:

1. De werkgever moet vanaf het ontwerpen en inrichten van nieuwe werkposten, maar ook bij het aanpassen van bestaande werkposten, advies inwinnen over ergonomie.

2. De werkgever moet dus een preventiebeleid voeren om MSA of andere gezondheidsproblemen die veroorzaakt of verergerd worden door musculoskeletale risico’s op het werk, te voorkomen via een globale aanpak die rekening houdt met de verschillende risicofactoren. Het nieuwe KB verduidelijkt dit dankzij de toevoeging van een niet-limitatieve lijst van biomechanische risicofactoren. Zo wordt onder meer de focus gelegd op:

• Het gebruik van kracht bij grijpen, samendrukken, laten zakken, duwen of trekken, dragen of verplaatsen. Bijvoorbeeld: het manueel trekken en duwen van karren.

• Repetitieve bewegingen. Bijvoorbeeld: werken met lichtere lasten aan de lopende band.

• De duur en frequentie van bewegingen of taken. Bijvoorbeeld: hoe vaak moet men dagelijkse een kar manueel verplaatsen?

• Werkhoudingen: extreme, ongemakkelijke, ongunstige of statische houdingen. Bijvoorbeeld: geknield werk, werken met een voorovergebogen romphouding of boven schouderhoogte, langdurig rechtstaand of zittend werk.

• Werkbewegingen: bereik, hoek en snelheid van de beweging. Bijvoorbeeld: grote reikafstanden bij het grijpen naar materialen of arbeidsmiddelen.

• De kracht van het contact bij het vastgrijpen van gereedschappen. Bijvoorbeeld: het toepassen van pincet- of potloodgreep of het ervaren van plaatselijke druk.

Bij de opmaak van de risicoanalyse moet ook rekening gehouden worden met andere risicofactoren die verband houden met de werkpost. Denk hierbij aan omgevingsfactoren zoals verlichting, klimaat, trillingen of psychosociale risico’s.

✓ Kom meer te weten over het belang van licht op de werkplek, en de correcte verlichtingsnormen.

✓ Of ontdek welke richtlijnen gelden rond trillingen, en hoe je leed door trillingen kan voorkomen.

Vervolgens moeten de passende preventiemaatregelen worden genomen om deze musculoskeletale risico’s op het werk zo goed mogelijk aan te pakken. De werkgever moet ook tenminste jaarlijks nagaan of de risicoanalyse geactualiseerd moet worden. Dit is verplicht bij elke wijziging aan blootstelling aan musculoskeletale risico’s.

3. De verschillende actoren die een rol spelen bij dit preventiebeleid worden gespecifieerd, in het bijzonder de preventieadviseur van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, de preventieadviseur-ergonoom en de preventieadviseur-arbeidsarts. Werkgevers zijn verplicht om een preventieadviseur-ergonoom in te schakelen indien:

• Een complexe ergonomische situatie geanalyseerd moet worden en er geen interne deskundige is.

• Tijdens een verkennend of periodiek bedrijfsbezoek specifieke ergonomische risico’s worden vastgesteld door een bedrijfsbezoeker die geen preventieadviseur-ergonoom is.

• Eén van de vijf prioriteiten van het beleidsadvies bij C- en D bedrijven verwijst naar ergonomie.

4. Ten slotte moeten de werknemers en het comité voor preventie en bescherming op het werk worden geïnformeerd en opgeleid over onder meer de musculoskeletale risico's op het werk en over de verschillende preventiemaatregelen.

Lees de volledige tekst van het koninklijk besluit op de website van het Belgisch Staatsblad.

Bron: https://werk.belgie.be/nl/nieuws/nieuw-kb-over-ergonomie-op-het-werk-en-de-preventie-van-msa